Ἀνάλυσις «Ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ Ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ Βασιλεύς τοῦ Ἰσραήλ»/Κυριακή Τῶν Βαΐων (Ἰωάν. 12, 1-18)/πατήρ Αθανάσιος Μυτιληναίος

Η βάσις αγαπητοί μου του κηρύγματος του Ευαγγελίου ήτο ο ερχομός της βασιλείας του Θεού. Ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής και Πρόδρομος έλεγε:  «Μετανοεῖτε, ἤγγικεν γάρ ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν»  και ο Κύριος ήρχισε το κήρυγμά του με τους ίδιους ακριβώς λόγους:  «Μετανοεῖτε, ἤγγικεν γάρ ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν». Επλησίαζε η Βασιλεία του Ουρανών και διαρκώς επλησίαζε και το μήνυμά της διαρκώς εξηγγέλετο εις τον λαό.  Αφού λοιπόν εξηγγέλετο ο λόγος περί Βασιλείας, έπρεπε να έρθει και ο Βασιλεύς και αυτός ο ερχομός του Βασιλέως βεβαίως είχε γίνει, αλλά δεν ήτο φανερός. Τώρα λοιπόν έπρεπε να φανερωθεί ο ερχομός του Βασιλέως δεν είναι τί άλλο, παρά αυτή η θριαμβευτική είσοδος του Ιησού χριστού εις τα Ιεροσόλυμα. Για αυτό ο λαός κινούμενος από το Πνεύμα το Άγιον, θα το επαναλάβω ο λαός κινούμενος από το Πνεύμα το Άγιον επευφημεί τον Ιησούν, ο οποίος εισέρχεται καθήμενος επάνω σε ένα πουλαράκι, σε ένα καινούργιο γαϊδουράκι, επευφημείται από τον λαόν με το περιεχόμενο του λειτουργικού Ψαλμού 117 , ο οποίος ήτο σε ελευθέρα απόδοση: «ωσσανά ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι κυρίου ο Βασιλεύς του Ισραήλ». Κι όπως μας το αποδίδει το ωσσανά ο Ευαγγελιστής Λουκάς «εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος βασιλεὺς ἐν ὀνόματι Κυρίου· εἰρήνη ἐν οὐρανῷ καὶ δόξα ἐν ὑψίστοις».  

Αλήθεια αγαπητοί μου αυτή η επευφημία προς τον Ιησούν από το λαό με την χρήση αυτού του λειτουργικού Ψαλμού τί έννοια έχει; Όταν ο λαός, ο οποίος δεν έχει επίγνωση πολλών πραγμάτων, διαισθάνεται μερικά πράγματα δεν έχει όμως βαθυστάτη  επίγνωση, για αυτό σας είπα προηγουμένως ότι κινείται ο λαός από το Πνεύμα το Άγιον. Τί σημαίνει λοιπόν αυτή η προσωνυμία,  αυτός ο τίτλος και αυτή η ευφημία προς τον Ιησούν; Καταρχάς αποκαλείται Βασιλεύ. Να λοιπόν το κήρυγμα της Βασιλείας και ο Βασιλεύς. Έρχεται ο Βασιλεύς, έρχεται ο Βασιλεύς.

Λέει ο προφήτης Ζαχαρίας: «Μή φοβού θύγατερ Σιών»  και ο Ησαίας  «ιδού ο βασιλεύς σου έρχεται καθήμενος επί πώλον όνου». Μη φοβάσε θυγατέρα Σιών δηλαδή Ιερουσαλήμ, έρχεται ο Βασιλιάς σου καθήμενος επάνω σε ένα μικρό πουλαράκι, σε ένα μικρό γαϊδουράκι. Έρχεται ο βασιλιάς σου. Αλήθεια; Έρχεται ο βασιλιάς σου. Αλλά πώς ήρχετο αυτός ο βασιλιάς; Ήρχετο με έναν τρόπο αντιλογικόν και αντικοσμικόν. Καταρχάς μεν επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί ο λαός του Ισραήλ με τον Βασιλέα του Ιησούν Χριστόν ως όργανο, ως φορέας του μηνύματος της Βασιλείας του Θεού σε όλα τα έθνη. Αλλά ο λαός αυτός είχε παρανοήσει τα πράγματα. Ο λαός αυτός νόμιζε ότι ο Βασιλιάς του θα ήταν ένας επίγειος Βασιλιάς, που με τη βοήθειά του θα ευτυχούσε και θα επιμερούσε και δεν μπόρεσε να συλλάβει το νόημα των Προφητών, ότι αυτός ο Βασιλιάς είναι ο Γιαχβέ,  ο Κύριος που ήρθε να σώσει τον κόσμον, έχοντας σαν όργανό του τον λαόν του Ισραήλ. Τί τιμή μεγάλη; Τί τιμή μεγάλη για τους Ισραηλίτες, αλλά όμως αγαπητοί μου δεν το εννόησαν αυτό οι Ισραηλίτες. Για αυτό το λόγο όταν είδαν παρακινούμενοι φυσικά και από τους άρχοντάς τον να ματαιώνονται οι ελπίδες των για έναν επίγειο Βασιλιά έσπευσαν να τον θανατώσουν και το δυστύχημα δυστύχημα είναι ότι μέχρι σήμερα έχουν ακριβώς και το ακόμη χειρότερο καλλιεργημένη αυτήν την ανισσόροπον και ανόητον αντίληψη οι Ισραηλίτες.

 Ο κύριος όμως έρχεται όπως σας είπα αντικοσμικά. Πώς εισήρχοντο οι νικηταί αυτοκράτορες εις την Ρώμην που τότε ήτο η πρωτεύουσα του Ρωμαϊκού κράτους; Πώς εισήρχοντο; Βεβαίως επάνω σε ένα άλογο υπερήφανο. Ο Χριστός σε ένα γαϊδουράκι. Βεβαίως συνοδευόμενοι υπό πλήθους στρατού με όπλα, ο Κύριος από τον όχλο. Τί σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι είναι Βασιλιάς αλλά δεν είναι όπως οι βασιλείς της γης. Του στρώνουν τα ιμάτιά τους οι μαθηταί και ο κόσμος. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι του δίνουν αυτό που είναι κάτι από τον εαυτό τους, γιατί τα ρούχα του καθενός, τα ιμάτιά του, τα ρούχα του, η στολή του είναι δική του. Όταν βγάζω τη στολή μου και την αφήνω κάτω, σημαίνει αφιέρωση. Αν δείτε σε μερικές εικόνες της Βαϊοφόρου θα δείτε να βγάζουν τα ρούχα τους και μάλιστα μένουν επί γυμνού. Μπορεί να σκανδαλιστεί κανείς όταν δει μία εικόνα της Βαιοφόρου, που βλέπετε βγάζει ο άλλος το ρούχο του, δείχνει τα οπίσθια του κι είναι τελείως γυμνός βγάζοντας το ιμάτιό του το χιτώνα του να το στρώσει κάτω. Θα έλεγε κανένας ε δεν είχε λιγάκι ευπρέπεια ο αγιογράφος να μη βάλει αυτές τις σκανδαλώδης σκηνές. Αγαπητοί μου σημαίνει ότι προσφέρει όλα του τα ρούχα, δηλαδή είναι συμβολική εικόνα, είναι δογματική που σημαίνει ότι δεν κρατάει τίποτα για τον εαυτό του. Τα δίδει όλα, τα αφιερώνει όλα εις τον Θεόν. Έτσι λοιπόν σημαίνει μια αφιέρωση στον Ιησού.

Αλλά κρατούσαν κλαδιά, σύμβολα νίκης, κλαδιά φοινίκων. Βάια θα πει κλαδιά, βάια λοιπόν φοινίκων, γιατί;

-Σύμβολα νίκης.

-Ποιας νίκης;

– Από ποιον πόλεμο γυρίζει ο Ιησούς; Οι αυτοκράτορες γύριζαν τροπαιούχου από πολέμους νικηφόρους, ο Ιησούς από ποιο πόλεμο γυρίζει;

– Από ποιο πόλεμο γυρίζει; Από κείνον που πήγαν βασιλιάδες και δεν γύρισαν πίσω. Εκείνος γύρισε πίσω. Είναι ο τροπαιούχος του θανάτου.

 Ο Μέγας Αλέξανδρος πήγε στα βάθη της Ασίας αλλά δεν νίκησε το θάνατο. Μέγας αλλά δεν νίκησε το θάνατο. Ο Ιησούς ενίκησε τον θάνατον και ο λαός μας -το λέγει σαφώς αυτό Ευαγγελιστής Ιωάννης- δια τούτο λέει ηπήντησε ο όχλος τον Ιησούν. Για αυτό πήγε να τον προϋπαντήσει και να τον επευφημήσει, γιατί εγύριζε ο νικητής του θανάτου, που είχε αναστήσει μόλις πρότινος το Λάζαρο τετραήμερο νεκρό. Νικητής λοιπόν, Βασιλιάς που έρχεται κρατώντας τα κλειδιά του Άδου και του θανάτου, που σημαίνει είναι Θεός. Και τον προϋπαντά ο λαός όχι όπως θα προϋπαντούσε ένα κοσμικόν άνθρωπον, για αυτό επίτηδες ο Κύριος έρχεται με αντικοσμικόν τρόπον, για να υπονοήσουν ότι δεν είναι ένας επίγειος Βασιλιάς που ζητάει δόξα από τους ανθρώπους.

Αλλά ο λαός τον αποκαλεί και ερχόμενον. Αυτό, ερχόμενος είναι ισοδύναμο με το αναμενόμενος και πραγματικά ολόκληρη Παλαιά Διαθήκη τοποθετημένη μέσα στην ιστορία δεν είναι παρα μία αναμένουσα τον Μεσσία. Όλες οι προφητείες, όλοι οι Προφήται, όλα τα γεγονότα του Ισραήλ από την εποχή του Αβραάμ και πέρα έως τότε που ο Ιησούς έρχεται στον κόσμο είναι αναμένον ο λαός αυτός τον Μεσσία του. Συνεπώς δείχνει ότι είναι ο αναμενόμενος,  και αυτός λέγει ο Ιακώβ ευλογώντας τον Ιούδα τον υιό του, προσδοκία εθνών, που αναμενόμενος όχι μόνον από τους Ισραηλίτας αλλά και από τους εθνικούς. Συνεπώς είναι ο Μεσσίας, είναι ο Χριστός, ο Κεχρισμένος, ο Ορισμένος υπό του Θεού για το μεγάλο έργο της Σωτηρίας των ανθρώπων. Τον αποκαλεί ο λαός ευλογημένον- «ευλογημένος ο ερχόμενος»- τί σημαίνει ο ευλογημένος; Σημαίνει αυτός που έρχεται κατά Θείαν επίνευση, αυτός ο οποίος δεν έρχεται να αρπάξει έναν τίτλον. Αλλά έρχεται κατά Θείαν ευόδωση και όχι κατ’ ίδιον θέλημα. «Ευλογημένος ο ερχόμενος έν ονόματι Κυρίου»,  δεν έρχεται στο όνομά του, αλλά έρχεται στο όνομα του Θεού, «εν ονόματι κυρίου». Άλλο ότι αυτό θα απεκαλύπτετο στη συνέχεια ότι το «έν ονόματι κυρίου» είναι και ο Ίδιος μέσα, γιατί ο Θεός είναι «Εν» και είναι ο ίδιος ο ερχόμενος Κύριος «εν ονόματι Κυρίου». Θέλετε να δείτε μία ανάλογη έκφραση; Ακούσατέ την. Εις το βιβλίο της Γενέσεως όταν οι τρεις άνδρες επεσκέφτηκαν τον Αβραάμ που ήτο «ο είς Θεός», ο ένας έμεινε με τον Αβραάμ και οι δύο εξεκίνησαν δια να ειδούν τί γίνεται κάτω στα Σόδομα. Θα κατέβω λέγει ο Θεός να ειδώ τί γίνεται στα Σόδομα γιατί ανέβηκε κραυγή επάνω στον ουρανό φοβερής αμαρτίας και σαν απίστευτη, βλέπετε εδώ έχουμε μία ανθρωποπαθή και ανθρωπομορφική έκφραση, σαν απίστευτο, σαν να μην πιστεύεται στα αυτιά, θα κατέβω λοιπόν να δω τί γίνεται εκεί κάτω και όταν κατέβηκαν οι δύο άγγελοι και έσωσαν, έβγαλαν από τα Σόδομα την οικογένεια του Λώτ, «έβρεξε Κύριος παρά Κυρίου πύρ και θείον». Ακούστε αυτή την έκφραση έβρεξε Κύριος παρα Κυρίου, ο Κύριος από τον Κύριο, αυτό θα πει Κύριος παρά Κυρίου. Ποιος είναι αυτός που έβρεξε πυρ; Και εκείνος που έμενε με τον Αβραάμ και εκείνοι οι οποίοι πήγαν κάτω εις τύπο της Αγίας Τριάδος. Ποιοι πήγαν κάτω; Ο «Εις» είναι ο Υιός, ο «Έτερος» είναι το Πνεύμα το Άγιον που αποστέλλονται εις τον κόσμο. Ο άλλος έμεινε με τον Αβραάμ, υψηλότερα γεωγραφικώς, εις τύπον ότι ο Πατήρ μένει δεν αποστέλεται, αλλά αποστέλλει τον Υιόν και το Πνεύμα το Άγιον εις τον κόσμο. Είδατε λοιπόν ο Κύριος έβρεξε παρά Κυρίου, ο Ιησούς που κατόπιν ενηθρώπησεν, ο Υιος βρέχει δηλαδή ρίχνει τη φωτιά αλλά κατά παραγγελίαν του Κυρίου, Κύριος ο ένας Κύριος ο άλλος. Ώστε λοιπόν ο Κύριος έρχεται, ο Ιησούς, εν ονόματι Κυρίου, θα το λέγαμε ο Κύριος εν ονόματι Κυρίου.

Ωσαννά. Αυτό δεν το μεταφράζει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης το αφήνει όπως είναι στο Εβραϊκά. Το μεταφράζει όμως ο Ευαγγελιστής Λουκάς και η απόδοση του είναι αυτή : «ειρήνη εν ουρανό και δόξα εν υψίστοις»,  μας θυμίζει τον ύμνον των Αγγέλων κατά τη Γέννηση του Χριστού. Ποια είναι αυτή η ειρήνη στον ουρανό; Ειρήνη γιατί συμφιλιώνεται τώρα ο Θεός με τους ανθρώπους. Υπήρχε έχθρα , η αμαρτία εγέννησε την έχθρα ανάμεσα στο Θεό και τους ανθρώπους,  αλλά αυτή ακριβώς η συμφιλίωσης γίνεται αιτία δόξης του Θεού και συνεπώς δόξα εν υψίστοις, δόξα, δόξα, δόξα εις τους υψίστους όρους εκεί που κατοικεί ο Θεός,  δηλαδή δόξα εις τον Θεόν. Όταν λέμε οι άνθρωποι γύρισαν στον Θεό,  επέστρεψαν εις τον Θεό,  δόξα το Θεό. Αυτό θα πει ωσσανά. Αλλά αγαπητοί μου βλέπουμε ότι ο λαός αποδίδει αυτά εις τον Κύριον αναγνωρίσει, αναγνωρίζει όχι σε πολύ μεγάλο βάθος γιατί ακόμη γιατί είχε διαστραφεί σας είπα από τις ποικίλες διδασκαλίες των ραβίνων.  Κατέπνευσην Θεία κινείται ο όχλος, ο λαος. Σε λίγο θα το σταυρώσουν τον Κύριο. Πριν τον σταυρώσουν θα πει ο Κύριος όταν, όταν θα φύγει από τα Ιεροσόλυμα όπου οι κακεντρεχείς, οι κακεντρεχείς Φαρισαίοι θα του πουν, θα του πουν, ω αλήθεια, δεν βλέπεις που τί σε έφωνάζει ο λαός; Πες τους να σωπάσουν. Και ο Κύριος λέγει: «αν σωπάσει ο λαός θα φωνάξουν οι πέτρες. Αν εσείς καταφέρουμε να κλείσετε το στόμα του λαού να μη με επευφημήσει, που είμαι πραγματικά ο Μεσσίας σας, ο αληθινά ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο Βασιλεύς σας,  θα φωνάξουν οι πέτρες». Και οι άρχοντες, αγαπητοί μου οι άρχοντες κλείσανε το στόμα του λαού, το βλέπουμε παρακάτω, έπεισαν τους όχλους να φωνάξουν σταυρωθείτο και τότε φώναξαν οι πέτρες. Πώς φώναξαν οι πέτρες; Ακούσατε να δείτε πώς φώναξαν οι πέτρες : όταν ο Χριστός Ανεστηθεί, έσπασαν οι πέτρες στο μνημείων με το σεισμό και βγήκαν από εκεί νεκροί ανεστήθησαν, όταν Ανεστήθει ο Χριστός. Δεύτερον, φώναξαν οι πέτρες ως εκπλήρωση της προφητείας του Κυρίου που είπε : «δεν θα μείνει πέτρα πάνω στην άλλη πέτρα. Ω ταλαίπωρη Ιερουσαλήμ. Ω ταλαίπωρη πόλη Σιών που δεν με δέχτηκε». Και έκλαψε ο Κύριος πάνω στην πόλη,  έκλαψε βλέποντάς την από το λόφο, το Όρος των Ελαιών κι όταν ήρθε μόλις, μόλις λιγότερο από 40 χρόνια 37 χρόνια, ήρθε ο Ρωμαίος στρατηγός ο Τίτος κατέστρεψε την πόλη και δεν έμεινε η μια πέτρα πάνω στην άλλη. Που φώναξαν οι πέτρες δείχνοντας την οργή του Θεού για το λαό που δεν είχε δεχθεί τον αναμενόμενο Μεσσία του, το Βασιλιά του και τον Κύριο του. Αλλά αγαπητοί μου είπε και κάτι άλλο Κύριος:  «εάν έρθει κάποιος στο όνομά του, θα τον δεχθείτε. Εγώ που ήρθα στο όνομα του Πατέρα μου δεν με δέχεστε».  Ποιος είναι αυτός ο άλλος που θα ‘ρθει στο όνομά του; Και αυτό που είπε ο Κύριος δεν ήταν υποθετικός λόγος, άλλα ιστορικός, είναι ο αντίχριστος. Αυτός θα ‘ρθει στο όνομά του, και αυτόν θα τον δεχθείτε. Εγώ που ήρθα εν ονόματι του Πατρός μου, εμένα δεν με δέχεστε. Ε λοιπόν «οὐ μή με ἴδητε ἀπ’ ἄρτι ἕως ἂν εἴπητε, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου». Δεν θα με δείτε έως ότου πείτε ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, δηλαδή με αναγνωρίσετε. Αλλά ο Κύριος φεύγοντας από τα Ιεροσόλυμα ξανά μπήκε πάλι, πήγε στο Όρος των Ελαιών μετά από την θριαμβευτική αυτή υποδοχή του, ξανάρθε στα Ιεροσόλυμα, είδαν το πρόσωπό του. Τί εννοούσε ο Κύριος; Δεν θα δείτε το ευμενές Πρόσωπό μου. Δεν θα δείτε την εύνοια μου. Δεν θα δείτε ευλογία έως ότου με αποκαλέσετε και με αναγνωρίσετε και με ομολογήσετε «ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι κυρίου», ότι Εγώ είμαι ο Μεσσίας σας. Εύνοια δεν θα δείτε. Φοβερός λόγος, αλλά κλείνοντας αγαπητοί μου πρέπει να σας πω κάτι. Ελλάς και Ισραήλ είναι δύο παράλληλες χώρες, δύο παράλληλα οι λαοί, κι η πατρίδα μας είναι ένας φορέας, ένα όργανο που χρησιμοποιήθηκε από τη Θεία Χάρη για να φέρει το μήνυμα στα πέρατα τον εθνών, το μήνυμα του Ευαγγελίου. Αστόχησε ο Ισραήλ και ο Θεός, η Αγάπη του, η Πρόνοια του χρησιμοποίησε το Ελληνικό Έθνος για να φέρει το μήνυμα με τις ιεραποστολές. Το μήνυμα με τη γλώσσα την Ελληνική. Το μήνυμα του Ευαγγελίου στα πέρατα της γης. Αρνήθηκε ο Ισραήλ, δεχτήκαμε εμείς. Ο Ισραήλ άμα ξεκίνησε την ιστορία του είχε δεχτεί τον Θεόν κι είχε ευλογίες, στα έσχατά του τον αρνήθηκε. Αρνούμενος εκείνος εστράφη ο Θεός σε εμάς. Δεχθήκαμε το μήνυμα εμείς, στα έσχατά μας αρχίσαμε να αρνούμεθα και εμείς τώρα τον Θεόν. Αρχίσαμε να τον αρνούμεθα. Δεν λέμε πια αγαπητοί μου «ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου». Δεν το λέμε πια αυτό. Βλέπετε απ’ άκρον εις άκρον στην πατρίδα μας να αρχίζει να κυματίζει η σημαία της αθεΐας, της αποστασίας, της πολλής αμαρτίας, της διαστροφής, της αληθείας. Όλοι βαλθήκαν να διαστρέψουν το παν, γονείς, διδάσκαλοι, κοινωνικοί λειτουργοί, καθ’ οιοδήποτε τρόπον, οι πάντες. Όλοι βάλθηκαν να πουν το μαύρο άσπρο και το άσπρο μαύρο, το πικρό γλυκύ και το γλυκύ πικρό, την αλήθεια σκοτάδι και το σκοτάδι αλήθεια. Το αγνό να το πουν διεστραμμένο και το διεστραμμένο να το πουν αγνό. Την αλήθεια να την πουν ψεύδος και το ψεύδος να το πουν αλήθεια. Ακούστε όμως τί λέγει ο Προφήτης,  ο Προφήτης Ησαΐας, να τα ακούσουμε σαν Έλληνες, να τα ακούσουμε μήπως μας πει ο Κύριος κάτι φοβερό και για μας. «Ουαί,   αλίμονο , οἱ λέγοντες τὸ πονηρὸν καλὸν καὶ τὸ καλὸν πονηρόν, οἱ τιθέντες τὸ σκότος φῶς καὶ τὸ φῶς σκότος, οἱ τιθέντες τὸ πικρὸν γλυκὺ καὶ τὸ γλυκὺ πικρόν.  Οὐαὶ οἱ συνετοὶ ἐν ἑαυτοῖς καὶ ἐνώπιον αὐτῶν ἐπιστήμονες»(Ησ. 20,21), αυτοί που στηρίζονται στο μυαλό τους και λέγουν ότι έτσι και έτσι θα πρόγραμματίσουμε τη ζωή μας χωρίς, χωρίς το Ευαγγέλιο. Ουαί, αλίμονο,  «οἱ δικαιοῦντες τὸν ἀσεβῆ ἕνεκεν δώρων, οι δωροδωκίες ,  καὶ τὸ δίκαιον τοῦ δικαίου αἴροντες» (Ησ. 23), «νῦν δὲ ἀναγγελῶ ὑμῖν τί ἐγὼ ποιήσω τῷ ἀμπελῶνί μου· τώρα θα σας πω τί θα κάνω εις τον αμπελώνα  μου λέγει ο Κύριος, ἀφελῶ τὸν φραγμὸν αὐτοῦ καὶ ἔσται εἰς διαρπαγήν, καὶ καθελῶ τὸν τοῖχον αὐτοῦ καὶ ἔσται εἰς καταπάτημα·» (Ησ. 5,5 ),  θα βγάλω το φράχτη και θα μπούνε οι απ’ έξω, θα γκρεμίσω τον τοίχο που προστατεύει το αμπέλι, δηλαδή τα σύνορα, και θα μπουν εχθροί «εἰς διαρπαγήν»,  αυτό λέγει ο Θεός. Και επειδή η ιστορία της Ελλάδος είναι παράλληλος με την ιστορία του Ισραήλ, επειδή και οι δυο υπήρξαν κατ’ επαγγελία φορείς του μηνύματος του Ευαγγελίου, δια αυτό αγαπητοί μου θα μας εγκαταλείψει ο Θεός, γιατί τον αφήσανε και δεν θα σωθούμε, παρά  εάν γυρίσουμε πίσω και του πούμε «ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι κυρίου».

ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΗ ΟΜΙΛΙΑ Νο 97/ 19-04-81/ Κυριακή Τῶν Βαΐων (Ἰωάν. 12, 1-18)

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΗΝ ΠΑΤΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΥΝΔΕΣΜΟ